Eerste lage-emissiezone is een feit

Er werd al eerder over gespeculeerd, maar nu is de kogel door de kerk: Antwerpen krijgt een lage-emissiezone. Vanaf de zomer van 2016 zouden 15.000 Antwerpenaren een nieuwe auto moeten kopen of aanpassingen moeten laten uitvoeren aan hun oude wagen om de stad nog binnen te mogen. Andere steden zullen binnenkort het voorbeeld van Antwerpen volgen.

De invoering van een lage-emissiezone zou de luchtkwaliteit in de stad tegen 2020 sterk moeten verbeteren. Om dat doel te bereiken zouden tegen 2020 bijna 28.000 Antwerpenaren een nieuwe auto moeten kopen of hun oude auto aanpassen aan de nieuwe normen. Meer dan de helft daarvan zou zelfs tegen de zomer van 2016 op zoek moeten gaan naar een alternatief.

Toelatingsvoorwaarden lage-emissiezone

Een lage-emissiezoen is een gebied waarbinnen een aantal voertuigcategorieën aan bepaalde voorwaarden moeten voldoen om er te mogen rijden. Die voorwaarden zijn gebaseerd op de uitstoot van de voertuigen. Vorig jaar stelde minister van Leefmilieu Joke Schauvliege een kader voor de invoering van lage-emissiezones voor. Eind 2014 werd dat kader goedgekeurd door de Vlaamse Regering. Daardoor krijgen Vlaamse gemeenten vanaf 2016 de mogelijkheid zelf een lage-emissiezone in te stellen. Zo’n lage-emissiezone heeft als doel de luchtvervuiling te verminderen om zo de luchtkwaliteit te verbeteren. De invoering van een lage-emissiezone is vooral slecht nieuws voor bestuurders die met een oudere dieselwagen rijden. Ook oude benzineauto’s worden geviseerd, maar de verandering is in dat geval minder drastisch. Dat komt doordat diesel een stuk schadelijker is voor het milieu dan benzine. De voorwaarden om een lage-emissiezone te mogen betreden worden vastgelegd op basis van de Europese emissiestandaard. Die standaard wordt regelmatig vernieuwd en verstrengd. De eerste emissienorm, Euro 1, werd in 1992 geïntroduceerd. Tegenwoordig geldt voor nieuwe auto’s al Euro 6.

De invoering van een lage-emissiezone zal in verschillende fasen verlopen. De eerste fase gaat eind juni 2016 in. Dieselauto’s moeten dan minstens aan de Euro 4-norm voldoen om lage-emissiezones te mogen betreden. Dat betekent dat dieselwagens van voor 2006 die gebieden niet mogen betreden. Er is een uitzondering op die regel: dieselauto’s die voldoen aan Euro 3 (van kracht sinds 1999) en een roetfilter hebben, mogen tijdens de eerste fase wel nog in een lage-emissiezone rijden. Bestuurders die een roetfilter laten installeren, krijgen daarvoor een subsidie van de Vlaamse overheid. Benzineauto’s moeten aan de Euro 1-norm voldoen. Dat betekent dat in eerste instantie benzineauto’s die na 1992 gebouwd werden nog welkom zijn. De tweede en derde fase zullen op 1 januari 2020 en 1 januari 2025 in werking treden. Vanaf dan zullen er strengere voorwaarden gelden binnen de lage-emissiezones: benzinewagens zullen aan Euro 2 moeten voldoen, dieselauto’s aan Euro 5.

15.000 nieuwe auto’s

De eerste lage-emissiezone in België zal in Antwerpen ingevoerd worden. In 2014 al kondigde Antwerpen aan vervuilende dieselwagens te willen bannen. Met het nieuwe kader voor lage-emissiezones kan Antwerpen effectief een plan uitwerken. De Singel, het Eilandje en Linkeroever zullen verboden terrein worden voor bestuurders met een wagen die niet aan de toelatingsvoorwaarden voldoet. In 2016 zullen al meer dan 15.000 inwoners niet meer met hun huidige wagen welkom zijn. Volgens de Antwerpse schepen van Leefmilieu betekent dat niet dat al die inwoners verplicht zijn een nieuwe auto te kopen. Dieselwagens die aan de Euro 3-norm voldoen, kunnen worden uitgerust met een roetfilter. Die bestuurders mogen dan nog tot 2020 met hun wagen rijden. Volgens de schepen van Leefmilieu zouden maar 9.000 inwoners op zoek moeten naar een nieuwe auto om aan de nieuwe normen te voldoen. Als in 2020 de normen binnen de lage-emissiezone verstrengd worden, zullen zelfs 28.000 inwoners in de problemen komen.

Sociaal kader noodzakelijk

De invoering van een lage-emissiezone wordt niet door iedereen goed onthaald. Volgens de VAB is een goed ondersteunend kader vereist dat Antwerpenaren begeleidt bij de overgang naar de nieuwe normen. De installatie van een roetfilter in oudere dieselwagens wordt dan wel terugbetaald, het is geen permanente oplossing. Vanaf 2020 gelden weer strengere normen, waardoor Euro 3-dieselwagens uiteindelijk toch niet meer geaccepteerd zullen worden. Bestuurders moeten dus wel in een nieuwe auto investeren. Bovendien bestaat de kans dat bestuurders die in 2016 een auto kopen die dan wel aan de normen voldoet, in 2020 plots voor problemen komen te staan. De VAB raadt bestuurders die een nieuwe auto willen kopen daarom nu al aan rekening te houden met de nieuwe normen die vanaf 2020 zullen gelden. De VAB waarschuwt ook dat de sociale impact van de invoering van een lage-emissiezone niet onderschat mag worden. Oudere Antwerpenaren rijden vaak nog met een oude wagen en zullen verplicht zijn toch een nieuwe auto te kopen. Ook armere Antwerpenaren zouden in de problemen kunnen komen. De VAB pleit daarom voor sociale maatregelen om die zwakkere groepen niet uit de boot te laten vallen. De sociale impact van de lage-emissiezone kan groot zijn. Of de impact op de luchtkwaliteit in de stad even groot zal zijn, wordt sterk betwijfeld. Volgens de schepen van Leefmilieu zal tegen 2020 de luchtkwaliteit al sterk verbeterd zijn, maar uit een studie van VITO (de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek) blijkt dat de meeste luchtvervuiling van de ring rond Antwerpen en de nabijgelegen autostrades komt. Door enkel in de stad zelf maatregelen te nemen, maar niet rond de stad, is de kans dus groot dat de lage-emissiezone zijn effect volledig zal missen.

In het buitenland

De invoering van een lage-emissiezone is niet alleen in Antwerpen een veelbesproken onderwerp. Gent en Brussel zouden ook interesse hebben om zo’n zone in te stellen. In Gent wordt die beslissing dit jaar nog voor de zomer genomen. In het buitenland wordt ook volop geprobeerd dieselauto’s zoveel mogelijk te bannen. In Utrecht, bijvoorbeeld, zullen vervuilende dieselauto’s al vanaf augustus dit jaar geweerd worden. Ook Parijs zal vanaf deze zomer geen oude dieselauto’s meer toelaten. Wordt u getroffen door de invoering van een lage-emissiezoen? Ikwilvanmijnautoaf.be helpt u uw tweedehandsauto te verkopen.

Deel dit artikel op: